OYAK Maden Metalürji Şirketleri stratejik yatırımlarıyla, Cumhuriyetimizin ikinci 100 yılında da Türkiye’nin yarınlarını aydınlatacak faaliyetlerine devam ederken; Erdemir ve İsdemir, yeşil dönüşüm yolculuğuyla sektöre yön vermeye odaklanıyor.
Değerli paydaşlarımız, iş ortaklarımız ve çalışma arkadaşlarımız,
Türkiye ekonomisi, küresel çaplı yavaşlamaya rağmen 2023 yılında güçlü bir büyüme performansı sergiledi.
Küresel ekonomideki yavaşlama, ana ihracat pazarlarındaki zayıflama ve deprem felâketi gibi birçok olumsuz gelişme, 2023 yılında Türkiye ekonomisini etkileyen faktörler arasında yer aldı. Bu olumsuzluklara rağmen Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH), zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2023 yılında bir önceki yıla göre %4,5 arttı.
2023 yılında ücret artışları, kur gelişmeleri, artan vergi oranları, gıda fiyatları, hizmet enflasyonundaki katılık ve güçlü iç talep görünümü ile birlikte enflasyonda yüksek seviyeler gözlendi. Buna ek olarak, üretici fiyatlarındaki artış ve fiyatlama davranışlarındaki gelişmeler, geniş tabanlı enflasyonist baskılara yol açtı. Yıllık bazda TÜFE, 2023 yılını %65’lik Orta Vadeli Program (OVP) hedefiyle uyumlu olarak %64,77 seviyesinde kapattı.
Türkiye; hayata geçirdiği doğrudan yabancı yatırımları artırmaya yönelik politikalarının, girişimci özelliğinin, yetişmiş insan kaynağının ve jeopolitik konumunun da yardımıyla küresel tedarik zinciri sorunlarını çözebilecek bir üretim merkezi olma potansiyeli barındırıyor. Bu niteliklerin ülkemizde, özellikle parasal sıkılaşma sürecinin gecikmeli etkilerinin daha net gözlenecek olmasıyla beraber, 2024 yılında büyümeyi destekleyeceği tahmin ediliyor.
2023 yılının ikinci yarısı itibarıyla Türk çelik sektörünün ham çelik üretiminde kademeli bir artış yaşandı.
Türk çelik sektörünün ham çelik üretimi, artan enerji girdi maliyetleri ve azalan talep nedeniyle 2022 yılının ikinci yarısında azalmaya başlamıştı. Bu gerileme, 2023 yılı başında yaşanan deprem felâketiyle beraber daha da derinleşti.
Deprem nedeniyle faaliyetleri sekteye uğrayan bölgedeki tesislerin 2023 yılının ikinci yarısında yeniden üretime başlaması, enerji maliyetlerinin yarattığı baskının azalması ve yaklaşık 6 milyon ton kapasitenin devreye girmesiyle beraber yılın sonuna doğru üretimde kademeli bir artış yaşandı. Ancak bu artış, yılın ilk yarısındaki yaklaşık %20 azalışı tamamen karşılayamadığı için Türkiye ham çelik üretiminde 2023 yılını %4 düşüşle kapattı.
2023 yılının ağırlıklı olarak ikinci yarısı itibarıyla devreye giren yeni kapasitelerin de desteğiyle 2024 yılında Türkiye’nin çelik üretiminde önemli artışlar yaşanması bekleniyor. Önümüzdeki dönemde, kapasite artırımlarının yanı sıra yeşil dönüşüme yönelik enerji yatırımlarının ve girdi çeşitliliği yatırımlarının da artacağı öngörülüyor.
Türkiye yassı çelik sektöründe 2021 yılında rekor seviyede üretim gerçekleşmesinin ardından 2022 yılında %7 azalış yaşanmıştı. 2023 yılında ise yassı ürün üretiminde %1 ile sınırlı bir artış kaydedildi. Yıl sonu itibarıyla yassı ürün ithalatı 9,5 milyon ton, ihracatı ise 3,5 milyon ton olarak gerçekleşti.
2023 yılında yassı çelik tüketimi, geçen yıla göre %13 artarak 19,5 milyon ton ile rekor seviyeye ulaştı. Bu artışta, 2023 yılı başında yaşanan deprem felaketi sonrasında desteklenen inşaat ve altyapı faaliyetlerinin etkisi yüksek oldu.
2024 yılında mevcut tüketim trendinin devam etmesi bekleniyor. Özellikle 2024 yılının ikinci yarısına doğru imalat sanayi üretimindeki ılımlı toparlanmanın ve deprem sonrası yeniden yapılanma ile kentsel dönüşüm kaynaklı inşaat faaliyetlerinin, çelik tüketimi üzerinde destekleyici etki yaratacağı tahmin ediliyor.
Kuruluşunun 60’ıncı yılına yaklaşan OYAK Maden Metalürji Şirketleri; sürdürülebilir büyüme, sorumlu üretim ve insanı merkeze alan yaklaşımıyla 2023 yılında da paydaşlarına değer katmaya ve Türkiye’nin küresel çelik gücü olmaya devam etti.
OYAK Maden Metalürji olarak Türkiye’nin doğrudan istihdam sağlayan en büyük ekonomik aktörlerinden biriyiz. 12 bin 487 çalışanımız ile faaliyet gösterdiğimiz bölgelerde güçlü ve yaygın bir etki alanına sahibiz. Bu etki alanı kapsamında yaklaşık 300 bin kişiye de dolaylı istihdam yaratıyoruz. Bu sayede faaliyet gösterdiğimiz coğrafyalarda bölgesel kalkınmayı destekliyor, yerel toplulukların sosyoekonomik gelişimine katkı sağlıyoruz.
Paydaşlarımızdan ve iş ortaklarımızdan aldığımız güçle, Türkiye’nin çelik üretimine liderlik ederken; köklü iş kültürümüz, operasyonel çevikliğimiz ve üstün finansal performansımız ile sadece sektörümüze yön vermekle kalmıyor, dünyanın önde gelen çelik üreticileriyle de küresel ölçekte rekabet ediyoruz.
2023 yılında nihai mamul üretimimiz; 6,7 milyon tonu yassı, 652 bin tonu da uzun ürün olmak üzere toplam 7,4 milyon ton olarak gerçekleşti. Şirketlerimizin yıl sonu itibarıyla toplam ihracatı da 802 bin ton oldu.
Toplam satışlarımızın %11’ini oluşturan dış satışlarımız kapsamında, 33 ülkeye yassı ürün, 9 ülkeye uzun ürün ihracatı yaptık.
Yerli üretim kabiliyetimizi artırarak yüksek katma değerli üretime ağırlık verdiğimiz bu dönemde, Türkiye’nin bölgedeki güçlü oyuncu kimliğini sağlamlaştırmak için çalışıyoruz.
Ülkemizin gurur kaynağı şirketlerinden biri olan Erdemir’in Türk mühendislerin emeğiyle eski fırının yerine inşa ettiği çevreci ve teknolojik yeni Yüksek Fırın, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda devreye alındı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün annesinin adını taşıyan yeni 2’nci Yüksek Fırınımız “Zübeyde”yi Türk sanayisine armağan ediyoruz.
İşletmeye alındığı ilk günden bu yana ülkemiz sanayisinin gelişiminde rol oynayan, daima katma değerli üretime odaklanan Erdemir’in yeni yatırımı, ülke sanayisi için kritik önemdeki demir çelik sektöründe dışa bağımlılığı azaltma hedefine katkı sağlayacak. Ülkemizdeki en büyük 500 sanayi kuruluşu arasında ilk 5’te yer alan Erdemir, Karadeniz Ereğli’nin ve Türkiye’nin geleceği için üretmeye devam ederken; sayısız sektöre ham madde sağlıyor, sürdürülebilir büyüme adımlarıyla gelecek için güven veriyor.
Erdemir, enerji verimliliğini, üretim kapasitesini ve performansını artıracak yatırımlarını sürdürüyor. Erdemir; yüksek fırın, çelikhane, kok gazı gibi yan ürün gazların etkin şekilde üretime kazandırılmasına imkân veren ilave buhar ve elektrik üretimine katkı sağlayan altıncı buhar kazanını devreye aldı. Ayrıca, Erdemir’in kuruluşundan bu yana aralıksız hizmet veren birinci ve ikinci bataryalarının yerini almak üzere, yıllık 800 bin ton kapasiteli dördüncü kok bataryasının 2024 yılında devreye alınması için çalışmalar yürütülüyor.
Ülkemizin en değerli sanayi varlıklarından Erdemir ve İsdemir, yeşil dönüşüm yol haritasını başarıyla oluşturdu. Yeşil dönüşüm adımlarını şekillendiren Erdemir ve İsdemir, baz yıl olarak belirlediği 2022 yılına göre ton ham çelik başına karbon emisyonunu 2030 yılına kadar %25, 2040 yılına kadar %40 oranında azaltmayı ve 2050’de net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyor.
OYAK Maden Metalürji Şirketlerimizin sahada devam eden büyük yatırımlarında, projelendirmeden devreye alınmasına kadar her aşamayı Erdemir Mühendislik’le birlikte yürütüyoruz. Çelik üretiminde olduğu gibi tesis yatırımlarında da engin bir mühendislik birikimine sahibiz.
Deprem nedeniyle üretime ara vermek durumunda kalan İsdemir, üretim tesislerini kısa bir zaman içerisinde yeniden devreye alarak tam kapasite ile faaliyetlerine başladı. Tüm Türkiye’yi derinden sarsan Kahramanmaraş merkezli depremlerde İskenderun’da 24 mesai arkadaşımızı kaybetmenin derin üzüntüsünü halâ yaşıyoruz. Dayanışma ve birlikteliğimizden güç alarak yaralarımızı sarmaya gayret ediyor, beraber iyileşiyor ve daha güçlü yarınlarımız için çalışıyoruz. Bu doğrultuda İsdemir’de yatırım ve modernizasyon faaliyetlerimize devam ederken, 1. Yüksek Fırın Projesi’nde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Fırın hacminin genişlemesine bağlı olarak nihai ürün miktarında ve sıvı ham demir üretiminde oluşacak artışların yol açacağı ilave yüksek fırın gazının elektrik üretimine yönlendirilmesiyle, satın alınan elektrik miktarında tasarruf sağlanması hedefleniyor.
Erdemir Maden’in 2019 yılında bünyesine dahil ettiği, Zonguldak’ın Karadeniz Ereğli ilçesinde bulunan Alacaağzı Kömür İşletmesi’nde taş kömürü ve kuvars kumu madenleri bulunuyor. Ruhsat alanındaki taş kömürü rezervlerine yönelik etüt, proje ve fizibilite çalışmalarının tamamlanmasının ardından üretime yönelik hazırlık çalışmalarına devam ediliyor. Proje kapsamında kömür üretimine 2024 yılında başlanması planlanıyor.
Erdemir Maden Bingöl-Avnik mevkiinde bulunan demir madeni sahasında yaklaşık 550 milyon ABD doları tutarında yatırımla peletleme tesisi kurulması için altyapı çalışmaları sürdürülüyor.
Yaşadığımız değişim ve dönüşüm çağında, sürdürülebilir büyüme, sorumlu üretim ve insan odaklı anlayışla hareket ediyoruz. Örnek başarılarımızla her alanda sürdürülebilir değer üretmeye odaklanıyor; ekonomiye, çevreye ve topluma yönelik sorumluluk bilinciyle faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Çevre ve yeşil dönüşüm ilkelerimize sadık kalarak sürdürülebilir üretime yönelik yatırımlarımızı artırıyoruz.
Pek çok ülkede karbon emisyonu azaltma hedeflerinin açıklanmasıyla birlikte dünya çapında endüstriler, buna uygun yol haritaları belirliyor. Geleceğe yatırım yapan şirketler, net sıfır emisyon hedeflerini taahhüt ederek gerekli düzenlemeler için harekete geçerken; daha yeşil ve sürdürülebilir bir dünya için atılan bu adımlar, şirketlerin küresel pazarlarda rekabet güçlerini korumalarını da sağlıyor.
Ülkemiz ve bölgemiz için yüksek ekonomik değer taşıyan şirketlerimiz Erdemir ve İsdemir olarak, yeşil dönüşüm için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeye yönelik adımları atma konusunda kararlılık ortaya koyarak yol haritamızı oluşturduk. Müşterilerimizin, yatırımcılarımızın ve diğer paydaşlarımızın beklentilerini karşılayacak şekilde şirketlerimizde yeşil dönüşümü tamamlamaya yönelik kritik adımları ve bu adımların ne şekilde devreye gireceğine dair süreçleri planlandık.
Avrupa’nın ikinci, dünyanın sekizinci büyük çelik üreticisi konumunda olan Türkiye’nin sektördeki öncü üreticileri Erdemir ve İsdemir, yeşil dönüşüm uyum çalışmalarıyla da çelik sektöründe etkin bir rol oynamaya devam edecek.
Üretilen ham çelik başına karbon emisyonlarımızı asgari %25 oranında azaltma şeklinde belirlediğimiz kısa dönemli hedefimiz kapsamında, Erdemir ve İsdemir’de 3,2 milyar ABD doları tutarında bir dönüşüm yatırımını 2030 yıl sonuna kadar gerçekleştireceğiz. Bu projeler, yıllık 1 milyon 710 bin MWh elektrik üretimi kapasiteli GES kurulumunu da içeriyor. Projeler için ağırlıklı olarak sürdürülebilirlik koşullu yurt dışı finansman kaynaklarını kullanmayı ve yurt içi teşviklerden yararlanmayı planlıyoruz.
Şirketlerimizin yeşil dönüşüm için belirlediği plan ve net sıfır emisyon hedefi, hem ülkemiz demir çelik sektörüne rol model olacak hem de sektörün geleceğine yön verecek. Binalar, otomobiller, beyaz eşyalar, elektronik gereçler gibi neredeyse hayatın her alanında önemli yere sahip olan çeliğin üretiminde yaşanacak bu dönüşüm, tüm sektörlerin bu alandaki yolculuğunun da öncüsü olacak. Erdemir ve İsdemir’in ham çelik kapasitesi 2030’a kadar 13 milyon tona ulaşacak. 2016 yılından bu yana yeşil dönüşüm konusunda çalışan ve yatırımlar yapan Erdemir ve İsdemir, atacakları adımlarla sektöre yol göstermeye devam edecek.
OYAK Maden Metalürji Şirketleri olarak, yaptığımız analizlerle sera gazı emisyonlarımızda artışa neden olan kaynakları tespit ediyor ve iyileştirmeye yönelik aksiyonlar alıyoruz. Bu kapsamda şirketlerimizde bugüne kadar enerji verimliliği, üretimde hurda kullanımının artırılması ve HBI (sıcak briketlenmiş demir) kullanımı gibi faaliyetlerle emisyon azaltımı için ön çalışmalarımızı gerçekleştirdik.
Bunların yanı sıra düşük emisyonlu çelik üretim teknolojilerinin gelişimini takip ederek, fizibilite çalışmaları ile net sıfır yol haritamızı şekillendirdik. 2050 yılında net sıfır emisyona ulaşmak hedefiyle başladığımız yeşil dönüşüm yolculuğumuzda karbon emisyonunu azaltıcı, enerji verimliliği sağlayacak iyileştirme ve yatırım faaliyetlerimizle sürdürülebilir geleceğe doğru emin adımlarla ilerleyeceğiz.
Cumhuriyetimizin 100’üncü yılını büyük bir gurur ile geride bırakırken ülkemizin ve Şirketimizin daha da ileriye gitmesi için kararlılıkla çalışarak büyük başarılara imza atacağız. Ülkemizin en değerli sanayi varlıklarından OYAK Maden Metalürji Şirketleri, Cumhuriyetimizin ikinci 100 yılında da Türkiye’nin yarınları için üretmeye devam edecek.
Dün, bugün ve gelecekte desteklerini her daim yanımızda hissettiğimiz başta Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) olmak üzere hissedarlarımıza, müşterilerimize, tedarikçilerimize, çalışma arkadaşlarımıza ve diğer tüm paydaşlarımıza teşekkür ediyorum.
Saygılarımla,
Süleyman Savaş ERDEM
Yönetim Kurulu Başkanı